‘Hoera’ dacht ik toen ik de “Linkeez” van high5products.com zag, ik kan mijn kleine nichtje weer eens blijmaken met een leuk cadeau. Ik kreeg er zelf al zin in om samen met haar te gaan knutselen. Maar ze zijn verboden! Want de Linkeez vormen modelinbreuk op de “Bunchems” van Spin Master. Model? Ja! Spin Master had het ontwerp van de balletjes als volgt als model gedeponeerd (meer plaatjes hier):
Ja maar, zullen velen nu zeggen, je kan technische dingen toch niet met een model beschermen? Het klopt dat, als je een bepaald technisch effect wilt bereiken, die techniek vrij moet blijven voor de concurrent – tenzij er octrooi (‘patent’) op rust. Als de technische functie de oorzaak is van de vorm, is de vorm technisch bepaald. Het technisch effect (zachte bouwstenen die aan elkaar klitten) kon echter ook met andere vormen worden bereikt. Het vonnis geeft daar geen voorbeelden van, maar het betrof dan ook “slechts” een kort geding. Overigens hoef ik geen moeite te doen om alternatieve vormen te bedenken en nu de gemiddelde lezer van EngineersOnline mij wat technisch inzicht en creativiteit vierkant in zijn binnenzak steekt …
Hoe dan ook, termen als “pluizige indruk”, “tentakeldichtheid” en rangschikking, lengte en dikte van de tentakels passeerden de revue in het vonnis. Zoals we in een eerdere column (over in dat geval een vormmerk) al schreven: “Aantonen dat alle wezenlijke kenmerken van de vorm een functie (tot gevolg) hebben, is niet voldoende om het vormmerk onderuit te krijgen; nee, je moet dan aantonen dat de technische functie zelf de oorzaak is van die vorm. Oorzaak en gevolg werden door elkaar gehaald door de namakers: de rechter citeerde nog maar eens een hogere rechter die het vormmerk Rubiks cube had beoordeeld. Daarin zei de hogere rechter dat de zwarte lijnen op een Rubik’s cube ook geen gevolg zijn van het draaivermogen van de kubus, omdat je prima een kubus met draaiende vlakken kan maken zonder zwarte scheidingslijnen.”.
De rechter was er dan ook gauw klaar mee; hij besliste dat het Bunchems-modelrecht geldig was en dat de bouwstenen van Linkeez daar modelinbreuk op maakten. Ook de accessoires waren gepikt, vond de rechter: auteursrechtinbreuk. Interessant hier is dat de rechter de accessoires niet per stuk beoordeelt op de vraag of het creatief genoeg is voor auteursrecht, maar de verzameling als creatie ziet.
Moraal van dit verhaal: denk als uitvinder of ontwerper verder dan octrooien! Een modelrecht kan in sommige gevallen een even geducht wapen zijn in de strijd tegen copycats (en is een stuk goedkoper).
Lees-verder-tips
- 22 december 2016: Artificiële Intelligentie is ongrijpbaar voor de rechtsregels van vandaag. Interview met Hub Dohmen voor Verzekeringswereld/Monde de l’Assurance.
- mei 2016: Software gejat? 1: Wees u er van bewust dat functionaliteit van software niet te beschermen is; 2: een softwareontwikkelaar die ziet dat een concurrent broncode schrijft op basis van een ontwerp in “normale mensentaal” van die softwareontwikkelaar kan daar niets tegen doen.
- 15 februari 2016: Falende elektronica: welke norm? Het ene na het andere apparaat waar je de onderdelen hebt ingebouwd geeft een foutmelding. En dan wil je leverancier ook nog betaald worden voor die rommel!
24 februari 2017,
mr. Hub Dohmen,
Dohmen advocaten – in techniek
e: h.dohmen@dohmenadvocaten.nl
twitter: http://twitter.com/hdohmen
LinkedIn: http://nl.linkedin.com/in/hubdohmen
Deze column verscheen eerder op Engineersonline.nl.