Wist u dat diplomaten die in Nederland tanken geen belasting en accijns betalen? DC maakt een systeem van post-paid-tankkaarten dat dat vergemakkelijkt. Een aantal ex-medewerkers van DC bestormt onder de naam ‘Forax’ ook die markt. Dan is de vraag: heeft Forax de DC-software gepikt? Een interessante zaak, waarvan ik in verband met het voorkomen van leesmoeheid alleen het auteursrecht behandel. Mocht u geïnteresseerd zijn in het thema van de andere claim “oneerlijke concurrentie”, en dat bent u, en u kunt niet wachten, en dat kunt u niet, is hier extra leesvoer: http://bit.ly/1NGNIHJ en http://bit.ly/1YpFpBy.
Twee soorten auteursrecht
Er zijn twee soorten auteursrecht: regulier en software-auteursrecht. Functionaliteit van een computerprogramma valt niet onder het software-auteursrecht, omdat ideeën anders kunnen worden gemonopoliseerd. Dus ja, leuk dat Forax’ software hetzelfde doet als die van DC, maar daarmee is er nog geen inbreuk. DC heeft de broncode niet laten zien, dus kan de rechter ook niet beoordelen of de broncodes op elkaar lijken. Daarbij helpt het niet dat de deurwaarder opmerkt dat de Foraxsoftware in technische uitvoering afwijkt van die van DC en daarom niet relevant is. “Ja maar”, zegt DC, “de deurwaarder heeft de aan de broncode voorafgaande in gewone mensentaal geschreven specificaties/Functional Design van beide partijen door Ephorus gejast” (programma dat docenten gebruiken om copy-pastende studenten te betrappen): “12% overlap van de tekstblokken, dus inbreuk”!
Software-auteursrecht argument 1: functionaliteit
“Nice try“, zegt Forax, “maar dat Functional Design van DC barst van de functionaliteiten en op functionaliteit zit geen auteursrecht”. Dat schuift de rechter aan de kant: de Foraxspecificaties waren functioneel (een soort roman voor de business user), maar het Functional Design van DC is meer technisch en vaak behoorlijk onbegrijpelijk voor leken, daarmee niet gehéél functioneel en dus kán er nog steeds software-auteursrecht op zitten (op het niet-functioneel-deel).
Software-auteursrecht argument 2: creativiteit
Forax heeft echter nóg een argument waarom er geen software-auteursrecht op het Functional Design van DC zou zitten: het FD is niet al in een stadium dat het tot een computerprogramma kan leiden er is nog een programmeerslag nodig. In die programmeerslag worden de creatieve keuzes gemaakt die auteursrecht verdienen. Ook al is het FD van DC méér dan alleen functionaliteit, het barst van teksten als dat een bepaald getal bovenaan een scherm of pagina moet staan. De programmeur moet daarna zelf bepalen hoe en waar deze waarde berekend en opgeslagen moet worden, welke validatie er nagegaan moet worden en welk datatype er gebruikt moet worden in de implementatie. Geef hetzelfde FD aan meerdere ICT-bedrijven en ze maken allemaal oplossingen voor het probleem van de klant, die echter sterk van elkaar verschillen wat betreft gebruikte tools, technieken en uitvoeringswijzen. De rechter is het hier mee eens: geen creatieve keuzes in en geen software-auteursrecht op het Functional Design van DC dus.
Gewoon auteursrecht?
12% overlap volgens Ephorus. Om inbreuk te kunnen aannemen, is nodig dat er losse fragmenten bij zitten die creatief genoeg zijn voor auteursrecht. Het betrof allemaal zinnen als de volgende: “The new password must be between 6 and 32 characters in lenghth and must contain both letters and numbers.”. Als dit creatief is, eet ik mijn hoed op; dat vond de rechter ook. In een eerder vonnis over reclameslogans/productinformatie werd ook dit soort claims afgewezen: er is een duidelijk verschil tussen een creatieve reclameslogan (wel beschermd) en een mededeling van feitelijke aard ofwel productinformatie (niet beschermd).
De rechter maakte ook korte metten met DC’s stelling dat de Foraxsoftware een ‘verveelvoudiging in gewijzigde vorm’ is dat is bijvoorbeeld een poster maken van een schilderij. In het Foraxgeval ging het namelijk om FD in gewone mensentaal die nog een creatieve vertaalslag naar de broncode nodig had van de programmeur, waardoor die broncode iets totaal nieuws werd ten opzichte van de taal van het FD. Ander voorbeeld: een voorwerp is geen verveelvoudiging in gewijzigde vorm van de montageïnstructie en bloemkool met saus is geen verveelvoudiging van het kookboek.
Moraal van dit verhaal
1: Wees u er van bewust dat functionaliteit van software niet te beschermen is;
2: een softwareontwikkelaar die ziet dat een concurrent broncode schrijft op basis van een ontwerp in “normale mensentaal” van die softwareontwikkelaar kan daar niets tegen doen.
Deze column kwam tot stand naar aanleiding van meerdere vragen van bezoekers van ons gratis spreekuur over intellectuele eigendom, ICT en technologie.
Mr. Hub Dohmen
Dit artikel verscheen in mei 2016 op etotaal.nl. Klik hier voor de scan van het artikel in de print-versie van het tijdschrift
Lees-verder-tips:
Ook interessant in het kader van jatwerk: 13 januari 2016: Help! Mijn software is gejat! Wat nu? Wat moet je allemaal bewijzen als je denkt dat je plc-software is gekopieerd door de concurrent? Column van onze Hub Dohmen voor Mechatronica & Machinebouw. 23 oktober 2015: Kopiërende concurrenten. Column van onze Hub Dohmen voor Bits & Chips. Wie een installatie of apparaat op de markt brengt dat niet is beschermd door een octrooi kan erop rekenen dat vroeg of laat een ander met iets soortgelijks komt en tegen een lagere prijs.