Ofwel: Kunt u dat bewijzen?
Veel creatieven zijn chaotisch aangelegd. Uit die chaos ontspruit hun creativiteit – de blinkende zijde van de medaille. Rechtszaken en advocaten zitten meestal (gelukkig maar) niet in hun belevingswereld. Maar soms gaat het fout en kruisen die twee werelden elkaar, namelijk als iemand iets van de creatief probeert te pikken. En dan is het zaak wat u kunt bewijzen.
Auteursrecht (“copyright”) ontstaat op het moment dat de creatief de creatie creëert Dan komt vaak de donkere kant van de chaosmedaille naar boven: niets blijkt vastgelegd. Hierover krijgen wij veel vragen bij ons gratis wekelijks spreekuur (ook telefonisch) over dit onderwerp; dat heet ‘intellectuele eigendom’.
Onlangs een zaak waarin het dan wel op het nippertje goed ging: twee ondernemers hebben een “samenwerking op basis van gezamenlijk ondernemerschap”. Zoals dat zo vaak gaat, is de een het creatieve brein en de ander het zakelijke. Uiteindelijk ontstaat er ruzie (komt ook vaak voor). De creatief zegt dat hij een aantal logo’s zelf heeft ontworpen en dus als enige het auteursrecht heeft. Door die logo’s te gebruiken zonder toestemming heeft de ander auteursrechtinbreuk gepleegd. Het zakelijke brein zegt echter input voor die logo’s te hebben geleverd. En dan is er dus gezamenlijk auteursrecht. De bewijslast ligt bij degene die zich ergens op beroept (in dit geval: “ik heb als enige het auteursrecht”). Het creatieve brein kan een keten van aan de ander verzonden e-mails overleggen met daarin steeds als bijlage de logo’s in een steeds verder stadium. Het zakelijke brein kan niets laten zien waaruit zijn input zou blijken. Daaruit komt het beeld naar voren dat het creatieve brein het zakelijke brein consequent op de hoogte heeft gehouden van het verloop van het ontwerpproces, maar dat het zakelijke brein zich daaromtrent vrij afzijdig heeft gehouden. Missie geslaagd, betalen!
In dit geval werd de creatief puur toevallig gered doordat hij vanalles had bewaard: hij had bij het sturen van de mails waarschijnlijk nooit gedacht aan het vastleggen van het feit dat hij de logo’s solo had gemaakt. Voorkom dit soort problemen: leg van te voren vast wat van wie is. Wilt u dat om wat voor reden dan ook niet, leg dan in ieder geval feiten vast, zoals in bovenstaande casus. Als de feiten vastliggen, is het recht (meestal) eenvoudig. Langslepende (en dus kostbare en vervelende) rechtszaken worden vaak veroorzaakt door bewijskwesties. Uw mail in de cloud kan zo zijn nadelen hebben (de NSA leest met u mee), soms heeft het ook voordelen. Ongeacht computercrashes bij u thuis tovert u zo een mail van vijftien jaar terug tevoorschijn. Mail is natuurlijk niet het enige middel om te bewijzen wat u op datum x had. Vaak is het een combinatie van verschillende bewijsmiddelen die maakt dat u wint: uw agenda, de inhoud van uw smartphone (maak daar dus regelmatig een backup van!), een i-depot op boip.int enzovoort.
mr. Hub Dohmen
Deze column verscheen in februari 2016 op Creatiefzuid.
Lees-verder-tips
Ook interessant in het kader van “samen iets gemaakt”/”wat is van wie”: 1 juli 2015: column over problemen met het auteursrecht “Externen inhuren voor project? Let op…”. 21 januari 2016: column “auteursrecht: de gekopieerde website”. Als u opdrachtgever bent van de bouw van een website: u ziet ineens kopieën van de door u geëxploiteerde websites opduiken, en nu? Als u webdesigner bent: u heeft in opdracht een site gemaakt en zet uw broncode online te koop, mag dat? 11 juni 2015: Column “Auteursrecht – onzekerheden beter voorkomen dan genezen”.
