Robots. Zoals degenen weten die mij volgen, ben ik gefascineerd door innovatie en creatie. Ik heb een intens gevoelde en doorleefde passie en overtuiging dat innovatie en creatie de wereld beter en leefbaarder maken. Dat voortdurend verbeteren van onze wereld beleef ik als een liefdevolle wens en verplichting jegens de kinderen van deze wereld.
Science Museum – expositie Humanoid Robots
Zo, dat waren enige stichtelijke woorden om mee te beginnen, maar daarom niet minder gemeend. Mijn fascinatie voor innovatie uit zich op twee aspecten: het technische vlak – ik ben immers een oud-techneut – en het juridische vlak – als advocaat. Toen ik in maart in Londen was met mijn gezin greep ik dan ook de kans om in het Science Museum de speciale expositie over de 500 jaar geschiedenis van Humanoid Robots te bezoeken. Bij binnenkomst word je verrast door een vervreemdend kunstwerk van een baby die mechanisch bewogen wordt:
Humanoid robots in historisch perspectief
Wat mij in het bijzonder trof was de benadering om humanoid robots in een historisch perspectief te plaatsen. Ik had dit soort robots eigenlijk zo nooit bekeken. Ik keek ernaar als techneut en jurist en vroeg me af waar dit allemaal toe zou kunnen leiden. Voor het eerst liet iemand mij zien dat het ontwikkelen van ‘menselijke robots’ voortkomt uit een diep gekoesterde wens en streven van de mens om de wereld te beheersen, eigenlijk net zoals we wilden kunnen vliegen. In de expositie werd de eerste stap naar een humanoid robot geplaatst in de ontwikkeling van het uurwerk. Ik had dan ook nog nooit onze eigen Christiaan Huygens aan robots gekoppeld! De gedachte achter deze historische verbinding is dat een uurwerk de mens voor het eerst in staat stelde om de tijd te beheersen, in de zin van: volgen en ‘voorspellen’. Omdat de tijd ons leven – en daarmee onze wereld – sterk beïnvloedt en aanstuurt, kon de mens met een uurwerk de wereld beter beheersen.
Automatons vanaf de zestiende eeuw
Vanaf het uurwerk ging de mens verder met het met apparaten bepalen van de werkelijkheid. Zo ontstonden vanaf de zestiende eeuw steeds verfijndere automatons – zelf-opererende machines -; het woord ‘speeldoos’ is een belediging voor deze kunstwerken, waarvan je er hier een op een video van de expositie kunt zien:
Ook automatons van mensfiguren verschenen bij de rijken der aarde.
Met zevenmijlslaarzen kom ik dan aan het begin van de vorige eeuw als Fritz Lang de film ‘Metropolis’ maakt met de robot ‘Maria’, waarvan een replica op de expositie aanwezig is:
Langzamerhand komen de speelgoedrobots op de markt:
Mensrobots vanaf begin deze eeuw
Sinds het begin van deze eeuw zien we indrukwekkende ‘mensrobots’ verschijnen, die vaak ook deels als kunstwerk zijn bedoeld, zoals te zien is in deze video van een ‘acteurrobot’ van Engineered Arts uit 2005:
Uiteraard ook puur praktische toepassing van gerobotiseerde ‘mensarmen’ werden getoond, waarmee in het volgende filmpje zo mooi zichtbaar wordt gemaakt hoe een robot taken zo nauwkeurig kan uitvoeren als een mens onmogelijk kan. Kijk eens naar de symmetrie in de armbewegingen:
Generatiekloof in omgang met innovaties
Afsluitend trof mij het gapende gat tussen de generaties wat betreft het gemak waarmee met dit soort innovaties wordt omgegaan. Meerdere robots spraken je letterlijk aan als je voorbij liep, of maakten gebaren, waren uit op enige vorm van interactie met de bezoeker. Ik merkte dat ik me daarbij ongemakkelijk voelde en me eigenlijk geneerde om daarop in te gaan. Mooi om te zien hoe kinderen het op de expositie de gewoonste zaak van de wereld vonden om met een robot een interactie aan te gaan:
Kortom, als je de kans hebt: ga kijken! De speciale expositie is te zien tot 3 september 2017.
Advocaat robotica nodig?
Bel vrijblijvend
Lees-verder-tips:
- 17 februari 2017: Avans en Dohmen advocaten: robotisering en AI; juridische aspecten. Kansen en risico’s robotisering. Column van onze Hub Dohmen.
- 22 december 2016: Artificiële Intelligentie is ongrijpbaar voor de rechtsregels van vandaag.. Interview met Hub Dohmen voor Verzekeringswereld/Monde de l’Assurance.
- 9 november 2016: Procederen in technische kwesties. Bij ICT-projecten en andere technische projecten wordt vaak een garantieperiode van tientallen jaren overeengekomen. Een garantie klinkt leuk, tot degene die de garantie gaf niet thuis geeft. Hoe moet je dan procederen met de meeste kans op succes? Column van onze Hub Dohmen.
- 1 juli 2015: Ik wil een robot met rechten en plichten. Column van onze Hub Dohmen over de juridische aspecten van robotisering.
24 maart 2017,
Hub Dohmen,
Dohmen advocaten – in techniek
e: h.dohmen@dohmenadvocaten.nl
twitter: http://twitter.com/hdohmen
LinkedIn: http://nl.linkedin.com/in/hubdohmen