Geknipt en geschoren … ofwel: het grote geld rond scheerapparaten
Er is een nieuwe episode in de discussie tussen Philips en Lidl over een scheerapparaat. Philips wil al vanaf 2016 dat Lidl een bepaald scheerapparaat (‘Silvercrest’) niet meer op de markt brengt. Philips’ argument is dat het uiterlijk van haar scheerapparaat beschermd is en dat het apparaat van Lidl teveel erop lijkt. Een vonnis van enkele dagen geleden is reden om alvast drie lessen te leren. Een verdere beschouwing van dit vonnis volgt.
Lidl mocht – voorlopig – Philipsscheerapparaat niet namaken
In 2016 verbood de kortgedingrechter Lidl om het scheerapparaat te verkopen. Mijn collega schreef daar destijds al over en in zijn artikel zie je ook om welke scheerapparaten het gaat: link. De kortgedingrechter vond het Philipscheerapparaat auteursrechtelijk beschermd. De rechter vond verder dat het Lidl-apparaat er te veel op leek. Dus een verbod, maar wél in een kort geding: een voorlopige maatregel, in afwachting van een zogenoemde ‘bodemprocedure’- voor de definitieve beslissing. Tegen het kortgedingverbod heeft Lidl hoger beroep ingesteld. Dat hoger beroep loopt nog.
Philips verliest alsnog bescherming tegen namaak
Terwijl het hoger beroep in het kort geding liep, startte Philips de hiervoor genoemde bodemprocedure. Inzet ook nu: verbod op het Lidlscheerapparaat, omdat het Philipsapparaat beschermd is, namelijk op grond van intellectuele eigendom – auteursrecht – en ‘slaafse nabootsing’. Twee blunders van Philips wil ik u niet onthouden, omdat u ze dan niet meer hoeft te maken. U voorkomt dan de schade die Philips hierdoor opliep. Verder stip ik een Philipssuccesje aan, dat zich echter ontpopte tot een pyrrusoverwinning … Als uitsmijter: nog een lesson to learn op basis van een deksel op de Philipsneus. Met die les kunt u voorkomen dat u onnodige, dure rechtszaken gaat voeren of kunt u deze winnen als u degene bent die van namaak wordt beschuldigd.
Twee Philipsblunders: niet de juiste BV/NV en vergeten handtekening bij overeenkomst
Philips procedeerde op naam van enkele van de vele BV’s en NV’s. Philips had op het scheerapparaat echter niet duidelijk weergegeven welke Philipsvennootschap dat apparaat op de markt bracht. Op grond van een speciale bepaling in de Auteurswet was die duidelijke vermelding echter noodzakelijk om te kunnen bewijzen dat de procederende Philipsvennootschap ook auteursrechthebbende was. Jammer voor Philips … En voor u een les: zorg voor duidelijkheid over wie een beschermd product op de markt brengt.
De tweede les was ook een pijnlijke: weer een ander artikel in de Auteurswet bepaalt dat overdracht van auteursrecht alleen maar met een schriftelijke overeenkomst kan. Laat Philips nou vergeten zijn om haar handtekening te zetten onder een schriftelijke overeenkomst waarmee het auteursrecht binnen de Philipsgroep werd overgedragen … Nou, zei de rechter, zonder die handtekening is het geen schriftelijke overeenkomst – of ‘onderhandse akte’, zoals juristen zeggen. Dus weer een tegenslag voor Philips … en een gratis advies voor u: zorg dat iedereen een ‘natte’ handtekening zet onder een schriftelijke overeenkomst. Dat speelt overigens alleen in de gevallen waarin de wet voorschrijft dat iets alleen met een (onderhandse) akte kan – dus met een schriftelijke overeenkomst. Uw juridisch adviseur kan u vertellen wanneer dat het geval is.
De pyrrusoverwinning: Philips is creatief, maar Lidl ook
Het succes waar Philips in eerste instantie blij mee zal zijn geweest, is dat de ‘bodemrechter’ vindt dat het Philipsscheerapparaat – kort samengevat – origineel en creatief ontworpen is. Het is dus auteursrechtelijk beschermd, net als een Picasso of een Eamesstoel. Maar ja, als dat zo vlotjes gaat, weet Lidl daar wel raad mee. Philips’ overwinning was de opmaat voor Lidls overwinning: de rechter vond dat Lidl haar apparaat een voldoende eigen gezicht had gegeven. Het scheerapparaat van Lidl maakte dus geen inbreuk op dat van Philips … auw …
Voor slaafse nabootsing is een marktpositie noodzakelijk
Laatste strohalm voor Philips: het apparaat van Lidl mag dan misschien geen auteursrechtinbreuk op het onze maken, maar het onze is zó herkenbaar dat een ander scheerapparaat er zóveel anders uitziet dat de consument ziet dat het verschillende apparaten zijn. Juristen spreken van ‘slaafse nabootsing’ als die verschillen te klein zijn. Dat mag zo zijn, vond de rechter, maar jullie scheerapparaat is helemaal niet meer op de markt, dus kan Lidl jullie marktpositie met dit apparaat helemaal niet meer schaden.
Advocaat namaak gezocht?
Bel vrijblijvend
Eind van het lied: het Lidlapparaat mag je weer kopen … of niet?
De rechter wijst uiteindelijk de verbodsvordering van Philips tegen Lidl af en veroordeelt Philips in de proceskosten van bijna een halve ton … geknipt en geschoren … Maar of Philips ook stil blijft zitten? Ik waag het te betwijfelen, want dit vonnis bevat veel aanknopingspunten en ‘ik-vindredeneringen’. Ik ga er dus vanuit dat Philips hoger beroep instelt. En dan kan het zomaar honderdtachtig graden anders uitpakken!
Lees-verder-tips:
15 oktober 2018,
Hub Dohmen
Dohmen advocaten
twitter: http://twitter.com/hdohmen
LinkedIn: http://nl.linkedin.com/in/hubdohmen
i: www.dohmenadvocaten.nl