inleiding
Wordt u er ook wel eens moe van? Brieven van (auteursrecht)organisaties die beweren namens iemand anders iets te incasseren zonder een spat bewijs te leveren? Wij als advocaten Intellectuele Eigendom/ICT/Techniek in elk geval wel.
Stichting Bredero is zo’n organisatie. Hieronder volgt een leuk kijkje in de keuken van Bredero. Bredero stuurde een aantal facturen naar de Nederlandse Vereniging voor Amateurtoneel (NVA), die voor haar leden de afhandeling van de rechten verzorgt. Factuur 1 werd braaf betaald, factuur 2 en 3 niet. Dus sleurde Bredero de NVA voor de rechter.
rechter: geen bewijs dus niet betalen
De rechter gaat nu kijken of Bredero heeft bewezen incassogerechtigd te zijn. Voor bijvoorbeeld BUMA/STEMRA staat dat in de wet, voor Bredero niet. Met betrekking tot factuur 2 en 3 heeft een auteursbureau Bredero opdracht gegeven om te incasseren. Er is echter geen bewijs dat de auteur aan dat auteursbureau opdracht heeft gegeven. De rechter vraagt nog of dit al het bewijs is. “Meer hebben we niet” luidt geparafraseerd het antwoord. Exit factuur 2 en 3, en Bredero mag de proceskosten betalen. Zelfs als het bewijs wel was geleverd, dan had de NVA in elk geval de incassokosten niet hoeven te betalen. De NVA had immers gevraagd om bewijs van de incassobevoegdheid, maar pas na de dagvaarding iets gekregen wat dat zou moeten bewijzen.
preventietactiek
De NVA stelde ook nog een tegenvordering in, om gepalaver over toekomstige facturen te voorkomen. Ze wil dat de rechter verklaart dat de NVA in toekomstige gevallen alleen hoeft te betalen nadat Bredero heeft aangetoond dat zij daadwerkelijk bevoegd is om deze rechten namens de rechthebbende te incasseren. De NVA wil duidelijkheid scheppen en een einde maken aan de ontransparante praktijk met betrekking tot het innen van opvoeringsrechten. Want, zegt de NVA, met enige regelmaat claimen meerdere incassobureaus vergoedingen met betrekking tot hetzelfde theaterstuk. Niet duidelijk is of de vergoedingen daadwerkelijk bij de rechthebbenden terecht komen en incassobureaus treden zonder juridische rechtvaardiging hard op tegen amateurgezelschappen die amateurtoneel als hobby bedrijven en geen zicht hebben op de bijbehorende juridische aangelegenheden, zoals het vragen van toestemming voor opvoering. De NVA heeft belang bij bewijs, zodat ze aan de juiste partij kan betalen. De NVA geeft aan dat uit (schriftelijke) mededelingen van Bredero is gebleken dat Bredero voor diverse theaterstukken rechten int zonder daarvoor gemachtigd te zijn door de rechthebbende. De NVA wil voorkomen dat zij binnenkort weer een nodeloze dagvaarding van Bredero krijgt voor een vergelijkbare niet onderbouwde factuur.
Bredero reageert daar (geparafraseerd) als volgt op: we zijn een non-profitorganisatie en er gebeurt niets schimmigs. Wat we niet kunnen uitbetalen komt na 20 jaar in een fonds, ondertussen zoeken we uit wie er recht op heeft. Sommigen geven mondeling opdracht. Soms incasseren we omdat bij opvoering zonder betaling van rechten sprake is van overtreding van de wet, we zoeken dan uit wie er recht op heeft. En ja, soms is het zo dat meerdere bureaus opvoerrechten incasseren, namelijk als auteur en vertaler bij verschillende bureaus zijn aangesloten.
een praktisch besluit
De rechter hoort het allemaal aan en maakt een snelle doorsteek. Er is geen juridische grond voor wat de NVA wil, en ze heeft er ook onvoldoende belang bij. Bredero kan de NVA opnieuw voor de rechter dagen indien een factuur onbetaald blijft, dat is toch niet te voorkomen. Als de NVA in een toekomstig geval vindt dat er te weinig bewijs is, moet Bredero maar de afweging maken of ze naar de rechter wil. Een logisch besluit: nu Bredero weet welk bewijs nodig is om uiteindelijk te kunnen incasseren zal ze niet snel opnieuw naar de rechter gaan. Dat is immers weggegooid geld als je geen bewijs hebt. Moraal van dit verhaal: vraag bij onduidelijke facturen om onderbouwing en bied daarbij tegelijk aan onmiddellijk te betalen nadat u die onderbouwing heeft ontvangen. Als u aan de andere kant staat, zorg dat u die onderbouwing heeft.
mr. Jan Smolders, april 2012.
gepubliceerd mei 2012 op creatiefzuid.nl
Ook interessant in het kader van cashen auteursrecht: 12 juni 2012 (auteursrecht) artikel in CBW-MITEX-magazine “Indetail” inzake Getty Images.De do’s en dont’s bij een te hoge schadeclaim wegens het “lenen” van foto’s. 5 september 2015: Plaatjes scoren is fijn. Column van onze Jan Smolders over de vraag wat te doen bij een boze brief van Getty of Masterfile wegens auteursrechtinbreuk. Gepubliceerd op Frankwatching.com.