Moet u als bestuurder bij de afweging van het wel of niet starten van een rechtszaak tegen uw inbreukmakende concurrent de kans betrekken dat u privé failliet gaat wegens bestuurdersaansprakelijkheid?
Deze casus is iets aangepast om herkenning van de betrokkenen te voorkomen.
Inbreuk op het octrooi op uw systeem
Uw onderneming (BV) ontwikkelt geweldige systemen. Op enkele daarvan heeft u een octrooi verkregen. Op een goede (of kwade) dag merkt u dat de concurrent iets vergelijkbaars op de markt brengt. U gaat op onderzoek uit. U constateert: octrooischending. De concurrent luistert helemaal nergens naar. U dagvaardt de ander in kort geding (“rechtszaak 1”). De concurrent verweert zich bij de rechter: “het octrooi is helemaal niet nieuw of inventief en voor wat betreft het wel nieuwe/inventieve deel: dat gebruiken wij niet”. De rechter is het daar uiteindelijk mee eens. Dan komt de rekening: of uw BV maar even een ton aan proceskosten aan de ander wil betalen. Uw onderneming kan dat niet betalen. De concurrent stelt u als bestuurder aansprakelijk. Wat? U heeft toch niet voor niets een BV? Heeft die claim op u in privé kans op succes?
Het waarom van bestuurdersaansprakelijkheid
Over zo’n kwestie boog zich onlangs de rechter in “rechtszaak 2”: een bodemprocedure die door de winnaar van het kort geding tegen de directe en indirecte bestuurder van de verliezer van het kort geding werd gestart. Het mag niet zo zijn dat iemand om het even wat kan doen onder het mom van ‘dit is toch een BV’. Want dan zou zo’n vehikel kunnen gebruikt worden om elke aansprakelijkheid te ontlopen. Daarom hebben we de bestuurdersaansprakelijkheid uitgevonden. Als u als bestuurder persoonlijk een ernstig verwijt kan gemaakt worden als ‘handelende persoon’, kunt u toch persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Maar hoe zat het in dit geval? Was er sprake van een “ernstig persoonlijk verwijt”?
Toegang tot de rechter
De rechter constateerde allereerst dat er geen enkele regel is die zegt dat je voldoende geld in kas moet hebben om bij verlies van een procedure (ook al start je die zelf) de proceskosten aan de wederpartij te vergoeden. Het Europees mensenrechtenverdrag zegt dat je toegang tot de rechter moet hebben en zo’n algemene regel zou die toegang frustreren.
Bestuurdersaansprakelijkheid: procedure kansloze missie?
Wel kan het je als bestuurder verweten worden als je vorderingen instelt waarvan je vooraf al wist of hoorde te weten dat het een kansloze missie zou worden. Hier werd de bestuurder geholpen door de kortgedinguitspraak. In dat kort geding ging het onder meer over het volgende: de octrooihouder had een persbericht doen uitgaan waar de concurrent (als tegeneis) rectificatie van wilde. Dat hoefde niet van de kortgedingrechter, want er stond alleen in het persbericht dat naar het oordeel van de octrooihouder er sprake was van inbreuk. De ongeldigheid van het octrooi of de niet-inbreuk lag volgens de kortgedingrechter niet zo voor de hand dat de octrooihouder, door mede te delen dat sprake was van inbreuk, met dat persbericht tegen beter weten in had gehandeld.
Advocaat octrooi nodig?
Bel vrijblijvend
Procederen vanuit een lege huls
Dus van bestuurdersaansprakelijkheid was geen sprake. Verder kwam nog de vraag aan de orde of “procederen vanuit een lege huls” om verhaal van kosten te frustreren mocht: de “rechthebbende” die rechtszaak 1 was gestart was slechts licentienemer, en moest worden vereenzelvigd met haar bestuurder en enig aandeelhouder, een andere BV. Dat was een brug te ver. Hoewel een ton kennelijk niet in kas was, was er wel sprake van een lopende onderneming die op regelmatige basis inkomsten verkreeg. Daarnaast is het onderbrengen van vermogensrechten (zoals octrooien) in een andere vennootschap geen uitzonderlijke omstandigheid. Sterker nog, iedere IE-advocaat zal u aanraden om uw IE in een aparte BV onder te brengen.
Moraal van dit verhaal
U bent als bestuurder niet zo maar in privé aansprakelijk. Laat u dus niet te snel afschrikken door dreigementen op dat vlak die nog wel eens worden geuit op het moment dat uw onderneming een inbreukmakende concurrent aan wil pakken. U heeft als bestuurder alleen een probleem als (cumulatief) de vordering geheel kansloos is én er onvoldoende verhaal is voor die proceskosten én u beide elementen tevoren wist of hoorde te weten. Maakt u zich toch zorgen, bel ons dan op ons gratis juridisch spreekuur IE-ICT-Techniek.
Lees-verder-tips:
- 20 april 2018: Ik heb mijn apparaten een eigen tintje gegeven. Model of niet?Hub Dohmen geeft antwoord in deze Q&A.
- 8 december 2017: aansprakelijkheid bij ongeval autopilot: is een Tesla een gebrekkig product? Column van Hub Dohmen.
- 30 oktober 2017: Q: als een accountmanager bij een technisch bedrijf iets uitvindt heeft dan de werknemer of juist de werkgever het recht om octrooi aan te vragen?
4 oktober 2018, Hub Dohmen
Dohmen advocaten
twitter: http://twitter.com/hdohmen
LinkedIn: http://nl.linkedin.com/in/hubdohmen
i: www.dohmenadvocaten.nl
Dit artikel werd op eerder gepubliceerd in Mechatronica & Machinebouw. Klik hier voor de PDF-versie.