U als creatief krijgt er vroeg of laat mee te maken: u maakt iets moois en een ander ript het ten koste van uw portemonnee. En als u dan de ander aanspreekt op zijn gedrag krijgt u alle varianten van “nietus” te horen: “nee hoor, zelf bedacht” of “lijkt niet op elkaar”. En ook een goede: “ja maar, zoiets bestond al”. Moe van dit wellus/nietusspel melden ontwerpers zich dan op ons gratis juridisch spreekuur. Waarbij we meestal volop aan de bak kunnen, maar soms ook niet. Alle genoemde argumenten kunnen namelijk, afhankelijk van het recht waar het om gaat (merk, auteursrecht, model enz.) een relevant juridisch verweer zijn in plaats van een laffe uitvlucht. Dit keer zal ik het hebben over “ja maar, bestond al”, aan de hand van een recent illustratief voorbeeld.
De firma Eichholtz maakt – mijns inziens best mooie, maar smaken verschillen –koffietafels en zijtafels van glas en metaal in de vorm van een edelsteen. Het ontwerp daarvan heeft Eichholtz als model laten registreren. Een ander, laten we hem Pietersen noemen, vond de tafels ook mooi. Vier maanden nadat Eichholtz op de beurs stond met haar tafels, staat Pietersen op diezelfde beurs met tafels die er verdacht veel lijken op de tafels van Eichholtz. Eichholtz woest: stoppen met die handel!
Pietersen verweert zich met “ja maar, bestond al”. Pietersen toont een groot aantal foto’s van tafels die al bestonden voordat Eichholtz haar model registreerde en van geslepen diamanten: “je hebt gewoon een combi gemaakt van wat er al was”. Dat argument gaat echter niet op: dan is zo’n beetje niets te beschermen. Een model hoeft immers slechts nieuw te zijn ten opzichte van specifieke andere modellen. En tafels (ook al zijn die in de vorm van diamanten) met diamanten vergelijken…..iets met appelen en peren.
Dus: Eichholtz heeft gewoon een geldig modelrecht. En dan wordt het makkelijk: de tafels van Pietersen wekken dezelfde algemene indruk als de tafels van Eichholtz. Dus inbreuk, stoppen met die handel en laat maar zien hoeveel je verkocht hebt, want dit wordt kassa voor de schade die je berokkend hebt!
Tip: kijk eens hoeveel modellen u heeft ontworpen? Denk er daarbij aan dat een model zowel twee- als driedimensionaal kan zijn. Nadat het model in de openbaarheid is gekomen, heeft u maximaal een jaar de tijd om het te deponeren. Doe dat dan ook. Dan veegt u met de Pietersens in deze wereld de vloer aan. Oh, voor de verder-lezers, vonnis staat hier.
mr. Jan Smolders
Deze column verscheen in september 2015 op creatiefzuid.nl. Lees ook 29 oktober 2015: Inbreuk auteursrecht, ofwel: ‘Ja maar, bestond al’ II. Column van onze Hub Dohmen voor Creatief Zuid, over de vraag wanneer “ja maar, bestond al” een zinvol verweer kan zijn. Ook interessant in het kader van beschermingstips: 2 november 2013 Masterclass beschermings- en samenwerkingstips voor creatieven en techneutengegeven tijdens de KvK Startersdag Eindhoven en op veler verzoek online gezet.