Update mei 2022
De Hoge Raad heeft gesproken, klik hier.
Update 19 november 2021:
Picnic had een grappig filmpje gemaakt met een Max Verstappen-lookalike. In onze eerdere column hieronder meldden wij – samengevat – het oordeel van de hogerberoeprechter over dat filmpje. Het lookalike-filmpje maakte volgens het hof geen inbreuk op het portretrecht van Max. Max Verstappen heeft tegen dat oordeel cassatie ingesteld bij de Hoge Raad. De adviseur van de Hoge Raad heeft een advies gegeven dat eerder deze maand is gepubliceerd. Kort samengevat zegt de adviseur het volgende. Het hof heeft geoordeeld dat er geen sprake is van een portret, als iedereen weet dat het een lookalike is. Dat klopt niet volgens de adviseur: óók bij een duidelijke lookalike is sprake van een portret. Dus had het hof ten onrechte niet de belangenafweging gemaakt, die het bij portretten moet maken. De adviseur is van oordeel dat een ander hof alsnog die belangenafweging moet maken. Of dat Max veel zal helpen valt te betwijfelen; de adviseur vond slechts de motivering te kort door de bocht. De door het hof bereikte uitkomst verbaasde de adviseur daarentegen niet. Meestal neemt de Hoge Raad het advies over. We houden u op de hoogte.
Eerdere column:
Eerder schreven wij al over hoe Max Verstappen Picnic op de knieën kreeg, omdat Picnic een reclamefilmpje had gemaakt met een lookalike van Verstappen. De rechtbank vond destijds dat Picnic het portretrecht van Verstappen schond en daarom schadevergoeding moest betalen aan Max. Zo bracht Verstappen nieuw leven in de brouwerij van het recht op een portret, een bijzonder onderdeel van de Auteurswet, naast het vaker bediscussieerde onderwerp van inbreuk op iemands auteursrecht.
Rechtbank: lookalike = schending portretrecht Max Verstappen
Maar het wás zijn portret helemaal niet!? Iedereen snapte dat je niet Max zag. Toch vond de rechter dat er sprake was van een portret: de lookalike riep bij het publiek het beeld op van Max Verstappen en dat was ook de bedoeling van Picnic. Ook als het publiek direct in de gaten heeft dat het een lookalike betreft, was er toch sprake van schending van het portretrecht.
Hof: lookalike duidelijk geen Max Verstappen = geen inbreuk portretrecht
Nu is er dan de beslissing van het gerechtshof in hoger beroep. Die beslissing is exact het tegenovergestelde! Het hof is van oordeel dat Picnic met het filmpje geen inbreuk heeft gemaakt op het portretrecht van Verstappen. Volgens het hof is voor degene die het filmpje van Picnic ziet duidelijk dat het niet Verstappen zelf is, maar dat het gaat om een persiflage van zijn optreden in reclamefilms voor Jumbo. Het gezicht of de persoon van Verstappen zelf wordt niet afgebeeld. De bescherming van het portretrecht gaat niet zover dat alleen al het tonen van bepaalde kenmerken van de verschijning van een persoon niet toegestaan is. Het maakt niet uit of dat opzettelijk gebeurt.
Hof: geen schade eer/goede naam/zakelijke belangen = geen schadevergoeding
Ook handelde Picnic niet onrechtmatig, vind het hof. Het filmpje tast de eer en goede naam van Verstappen niet aan en het schaadt zijn zakelijke belangen niet. Er hoeft dus geen schadevergoeding betaald te worden.
Krijgt dit muisje nog een staartje?
Het zou me niet verbazen als Verstappen cassatie instelt, want het betreft enerzijds een principieel juridisch punt en anderzijds grote commerciële belangen.
Lees-verder-tips over Max Verstappen en het portretrecht:
Lees-verder-tips:
3 juni 2020,
Hub Dohmen
Dohmen advocaten
http://twitter.com/hdohmen
http://nl.linkedin.com/in/hubdohmen
www.dohmenadvocaten.nl