Dit is een waargebeurde casus; om herkenning van de werkelijke bedrijven te voorkomen, zijn de namen veranderd.
Moraal van dit verhaal: wees u er zich als techneut van bewust dat de technische normen waaraan u dient te voldoen voortdurend hoger worden. Daar wordt u ‘op afgerekend’. Het wordt vervolgens een opwaartse spiraal: u blijft (uiteraard) aan de veilige kant en past zekerheidshalve ruime, veilige normen toe. Daarmee krikt u de gemiddelde norm in de branche omhoog, waarmee die gaat gelden voor uw collega’s, die deze weer (zekerheidshalve) verder verhogen, waardoor … enzovoort …
Ook een aardige les uit het onderstaande: verkoop geen onzin aan de rechter. Die prikt daar zo doorheen!
SecurPlus is de cascoverzekeraar van het vrachtschip van Klaassen. Het schip moet bij elektrictiteitscentrale Electrix een vrachtje poederkoolvliegas ophalen. Tijdens de belading door Electrix scheurt een manchet van de laadslang. De automatische afslag doet het niet. Schoonmaak-, reparatie- en expertisekosten: 15.000 euro. Klaassen wordt betaald door de verzekeraar. De verzekeraar wil de kosten terug van Electrix, en vraagt ook nog 3.000 euro aan bedrijfsschade om aan Klaassen uit te delen. Electrix betaalt niet.
SecurPlus zegt: gebrekkige laadinstallatie. Ten eerste omdat de automatische afslag het niet deed, ten tweede omdat na een handmatige stop er nog steeds naloop was, en ten derde omdat er een manchet is gescheurd. Gebruik van een gebrekkig apparaat om te laden mag niet.
Niks gebrekkig, zegt Electrix. De automatische afslag was in orde, maar trad niet in werking omdat er een opzetstuk was gebruikt. Afspraak tussen de belader van Electrix en de kapitein van het schip was dat de kapitein een seintje zou geven zodra de laadtank gevuld was. Dat sein kwam niet, en pas toen de laadtank tot de nok toe gevuld was merkte de belader dit en heeft de noodknop ingedrukt. Door de druk van het nalopende vliegas -dat geen kant op kon, omdat de laadtank al vol zat- is de manchet opengescheurd. Als er al een gebrek was, dan is dit zo kort voor het ongeluk ontstaan dat we toch niks meer hadden kunnen doen. En je hebt zelf een raam van het schip open laten staan, dus eigen schuld. En er is vliegas binnengekomen door naden en kieren: ook eigen schuld.
De rechter oordeelt als volgt. Electrix heeft gezegd te hebben gewacht op een seintje van de kapitein. Electrix wist dat zonder seintje mogelijk de noodknop gebruik moest worden, met als gevolg precies wat er gebeurd is: opzetstuk leidt tot geen automatische afslag, leidt bij geen seintje tot noodknop leidt tot naloop leidt tot scheur manchet leidt tot vervuiling schip. Er bestaan laadinstallaties waarbij na indrukken noodknop geen naloop plaatsvindt. Daar had deze laadinstallatie ook mee uitgerust kunnen worden. Van een grote professionele belader als Electrix mag je dat verwachten, met name omdat Electrix weet dat vliegas schadelijk is voor de gezondheid.
Er is geen bewijs dat er een afspraak is gemaakt om een seintje te geven. In het door Electrix opgestelde rapport staat niets over een afspraak om een seintje te geven. Er is ook geen verklaring van de belader. In het rapport is sprake van “een storing”. Daaruit rijst het vermoeden dat er inderdaad sprake is geweest van een defect van de automatische afslag.
Ook een door Electrix opgesteld “Overheidsmilieujaarverslag” duidt erop dat er sprake is geweest van een storing of defect van de automatische afslag en dat dit tot de schade heeft geleid en niet het nalaten van het geven van een seintje. Er staat niets in het verslag over een seintje. Verder staat in het verslag: “Tijdens de belading van het schip heeft de volloopbeveiliging gefaald, als gevolg daarvan is de vliegasaanvoer doorgegaan terwijl het schip al vol was”). Dus een defect van de automatische afslag was de oorzaak. De term “gefaald” suggereert dat de automatische afslag tijdig had behoren aan te slaan.
Ook de correspondentie van drie jaar tussen SecurPlus-Electrix rept niet over een seintje: pas in de procedure ging het voor het eerst over een seintje. Het verhaal over het seintje wordt naar de prullenmand verwezen.
Met het “eigen schuld” verhaal van Electrix rekent de rechter ook af. Een schip heeft altijd naden en kieren, dus logisch dat zeer fijn vliegas daar naar binnen kan komen. En of het raam nu open of dicht was, er bestaat geen voorschrift om het raam te sluiten tijdens de belading.
De gemiste omzet van 3.000 euro hoeft Electrix niet te betalen omdat er geen bewijs was dat Klaassen in die twee verloren dagen opdrachten had of had kunnen hebben. Voor de overige 15.000 euro gaat Electrix echter nat.
Januari 2014, mr. Jan Smolders.
Gepubliceerd januari 2014 op Mechatronicamachinebouw.nl.
Ook interessant in het kader van falende machines: augustus 2013: column “Garantie zuigt klaagrecht op”. Garantie en aansprakelijkheid bij technologische systemen. Gepubliceerd op Mechatronica & Machinebouw. 30 januari 2013: column “De spokende heftruck”: wanneer (deels) eigen schuld bij ongeval gebrekkige machine? Hoogwaardige technologie of niet: de menselijke factor blijft belangrijk. Geplaatst op www.mechatronicamagazine.nl. 27 mei 2011: column “ge-KOE-ioneerd”. Relevant voor iedereen die goederen of diensten levert, of het nou meubels, ICT-diensten of geavanceerde high-tech apparatuur betreft, en te maken krijgt met klachten. Gepubliceerd op alurvs.nl en creatiefzuid.nl.