Foto’s van een ander zomaar gebruiken mag in de meeste gevallen niet. Op bijna alle foto’s rust auteursrecht. Alleen je foto laten zien en je er op beroepen dat er auteursrecht op rust is echter onvoldoende. Dat bleek onlangs in een zaak bij de kantonrechter in Tilburg. Het ging om een foto van van één van de verkiesbare leden van een Valkenswaardse politieke partij. De initiator en beheerder van een Facebookpagina over Valkenswaard had die foto ongevraagd op Facebook gezet. Dat was tegen het zere been van de fotograaf.
Die fotograaf stapte naar de rechter. De fotograaf had bij de rechter echter niet gesteld dat de foto een eigen oorspronkelijk karakter had en het persoonlijk stempel van de fotograaf droeg. De fotograaf had (dus) ook niet aangegeven waarom er dan sprake was van een eigen oorspronkelijk karakter en het persoonlijk stempel van de maker. Dat had hij bijvoorbeeld kunnen doen door te wijzen op de compositie, uitsnede, hoek waaronder de foto is genomen, de belichting of de nabewerking. De gedachte van de fotograaf was kennelijk dat iedere foto auteursrechtelijk beschermd is, maar deze gedachte is onjuist.
Citaat dat niet de auteursrechtelijk beschermde trekken toont: altijd toegestaan
Het betrof een uitsnede van een foto. Dan kun je een beroep doen op het citaatrecht, mits aan alle voorwaarden (zoals naamsvermelding) is voldaan. Dat beroep op het citaatrecht is echter niet nodig als er zonder dat voldaan is aan die voorwaarden al geen inbreuk op het auteursrecht is. In de oorspronkelijke foto moeten het eigen oorspronkelijke karakter en het persoonlijk stempel van de maker te herkennen zijn. Dat geldt echter ook voor het citaat. Als in het citaat niet de auteursrechtelijk beschermde trekken te herkennen zijn, is er geen sprake van verveelvoudiging (lees: kopiëren) van het auteursrechtelijk beschermde werk.
Wat kunt u met deze informatie doen voor uw onderneming?
Bij gebrek aan onderbouwing van het auteursrecht en een gemotiveerde betwisting van dat auteursrecht kan het fout aflopen voor de fotograaf. Dat bleek niet alleen uit bovenstaande casus. Het bleek ook uit een van onze zaken over een foto van een temperatuurmeter in een auto. Bij een goede onderbouwing van het auteursrecht is het vaak een onbegonnen zaak om dit auteursrecht onderuit te krijgen. Dat bleek uit een andere zaak van ons over auteursrecht op een luchtfoto. Als u fotograaf bent, is het goed te beseffen dat u er niet bent met het simpelweg laten zien van uw foto en het verkondigen dat er auteursrecht op rust. De eisen voor de onderbouwing van auteursrecht zijn niet heel erg groot, maar er moet wel aan worden voldaan. Wij kunnen u daarin bijstaan.
16 maart 2023,
Hub Dohmen