Dringende juridische tip voor alle marketeers, webdesigners/webdevelopers en website-eigenaren
Hieronder “in a nutshell” waarom sommige gebruiksvoorwaarden op uw site o.g.v. recente Europese rechtspraak juridisch niet meer werken en hoe je dat probleem oplost
Ryanair / PR Aviation:
browse-wrapping en click-wrapping van gebruiksvoorwaarden
Eerder schreven we over het gevecht tussen Ryanair en PR Aviation over het screenscrapen door PR Aviation. Ik vat even kort de voorgeschiedenis samen. Ryanair had een database met vluchtgegevens op haar site. Die database was niet beschermd door het auteursrecht of databankenrecht. PR had voor haar site vluchtgegevens ‘geleend’ uit de database op de site van Ryanair. Daar was Ryanair niet blij mee en ze beriep zich op het volgende: om te kunnen plukken uit de Ryanair-database moest eerst een vinkje worden gezet bij “OK met de algemene voorwaarden”; zonder vinkje bleef de toegang geblokkeerd (een zogeheten click-wrapping-overeenkomst). En die algemene voorwaarden vermeldden: “Het gebruik van geautomatiseerde systemen of software om gegevens aan deze website of de website www.bookryanair.com te onttrekken voor commerciële doeleinden (‚screen scraping’) is verboden”. Tot aan de Hoge Raad en het Europese hof toe was men kennelijk voortgehobbeld op de veronderstelling dat er iets aan te vinken viel. Het Europese hof zei: als je hebt aangevinkt dat je niet commercieel zal gebruiken, dan moet je je daar aan houden. PR Aviation was er echter achter gekomen dat in de periode waar het om ging, helemaal geen aanvinkmogelijkheid was, maar slechts een vermelding ergens onderaan de pagina “als u verder gaat, gaat u er mee akkoord dat …” (een zogeheten browse-wrappingovereenkomst).
Gebruiksvoorwaarden: wie verder leest, moet 5 euro betalen
Zo lust ik er nog wel een, dacht de rechter, ik citeer: “Ter vergelijking: wie op straat aan een muur, of in een étalage zichtbaar vanaf de openbare weg, een aanplakbiljet heeft opgehangen met een tekst waarvan de eerste regel luidt: “Wie verder leest, moet € 5,- betalen”, mag er niet zo maar op vertrouwen dat een voorbijganger die de tekst verder leest, zich heeft willen binden aan deze voorwaarde.”. Ofwel: er was geen overeenkomst, dus PR Aviation kon ook geen overeenkomst hebben geschonden.
Dringende tip
Wij zien dat veel websites nog steeds werken met het systeem ‘browse-wrapping’. Dat werkt dus juridisch niet meer! Dus dringende tip: als het voor u cruciaal is dat uw bezoeker zich “aan uw regels houdt”, zorg dan dat de bezoeker technisch gezien met geen mogelijkheid verder kan voordat ie een vinkje heeft gezet. Zorg dat u die technische uitsluiting in die periode kunt bewijzen: als de aanvinkmogelijkheid optioneel is, kan de ander immers simpelweg zeggen “ja leuk, je hebt zelf in je database een vinkje gezet”).
Lees-verder-tips:
Jan Smolders,
advocaat en ex-webdesigner
2 maart 2018
