Mag je een Jiskefet encyclopedie op de markt brengen als je ‘Jiskefet niet bent’? In beginsel mag dat, tenzij je auteursrecht schendt. Zo kunnen de erfgenamen van Cruyff ook geen biografie over Cruyff verbieden. De makers van Jiskefet stonden twee keer bij de rechter: de eerste keer bij de kortgedingrechter en de tweede keer in hoger beroep. Dat hoger beroep pakte in het nadeel van Jiskefet uit.
Eerste rechtszaak (kort geding): Jiskefet wint
Jiskefet had verschillende pogingen gedaan om inzage te krijgen in de inhoud van de encyclopedie, maar die waren niet gelukt. Op een eerste kortgedingzitting zegde de uitgever uiteindelijk toe inzage exemplaren ter beschikking te stellen. Kennelijk was daarin niets auteursrechtelijk relevants te vinden.
Schade aan het merk Jiskefet?
De rechtszaak ging op een tweede zitting slechts verder over het merk ‘Jiskefet’. Het boek zou schade toebrengen aan dat merk, door de manier waarop het boek door de honderden sketches stormt. Bovendien was niet duidelijk dat het boek niet van Jiskefet afkomstig was.
Het zou raar zijn als je op de buitenkant van een boek niet zou mogen aangeven waar het over gaat. Het boek gaat over Jiskefet, dus op de buitenkant staat Jiskefet. De merkenwetgeving laat die ruimte ook.
Ongerechtvaardigde verrijking?
Maar dan moet er wel sprake zijn van “eerlijk gebruik” van dat merk. Nu stond er on koeienletters ‘Jiskefet’ op de voorkant, maar was niet duidelijk dat hier anderen achter zaten dan Michiel Romeyn en co. De onduidelijkheid over de vraag van wie het boek afkomstig was, zorgde voor een ongerechtvaardigd voordeel volgens de rechter. Ook al stond er “gegarandeerd ongeautoriseerd” op de achterkant van het boek, dat was niet afdoende.
Moest het boek nu van de markt? Dat ging de rechter en ook Jiskefet te ver. Een sticker op de voorkant van het boek was afdoende: CABARET TRIO door Richard Groothuizen en Rutger Vahl”.
Tweede rechtszaak (hoger beroep): Jiskefet verliest
Noblesse uitgevers ging in hoger beroep bij het hof. Het hof is het wel eens met de rechtbank dat ‘Jiskefet’ in de titel geen merkgebruik is. Een merk is een onderscheidingsteken. De titel van een boek is een onderdeel van het boek en geen onderscheidingsteken. De titel ‘Jiskefet Encyclopedie’ is een voor de hand liggende aanduiding voor het boek en daarom heeft Noblesse een geldige reden voor die titel. Zij trekt daarmee geen ongerechtvaardigd voordeel. Ook doet zij geen afbreuk aan de reputatie van het merk. Daarom is het niet nodig dat bij elk exemplaar van het boek met stickers enzovoort wordt duidelijk gemaakt dat het boek niet afkomstig is van Jiskefet zelf.
Wat kunt u doen met deze informatie voor uw onderneming?
Zoals u ziet, kan een uitspraak in hoger beroep nogal verschillen van de eerdere uitspraak. Dat komt zelfs zeer regelmatig voor. Geef dus niet gelijk op als u ongelijk krijgt van de rechter, maar win advies in.
Lees-verder-tips:
Dohmen advocaten, 1 juli 2022