Volgens de Hoge Raad kan er auteursrecht op geur (parfum) zitten. Maar hoe zit het met auteursrecht op smaak (in dit geval Heksenkaas)?
De ingrediënten van Heksenkaas:
plantaardige olie (koolzaadolie, zonnebloemolie), ROOM, water, 10% verse prei, suiker, 3% verse peterselie, azijn, EIgeel, 1% knoflook, MELKeiwit, citroensapconcentraat, zout, verdikkingsmiddelen (guargom, xanthaangom), gemodificeerd zetmeel (maïs, aardappel), MOSTERD, specerijen, zoetstoffen (sucralose, saccharine), voedingszuur (citroenzuur), conserveermiddel (kaliumsorbaat), aroma, witte wijn concentraat, zuursel.
Hoe omschrijf je smaak?
Hmm, met al die kunstmatige toevoegingen heb ik er al geen zin meer in. Maar daar gaat ‘t niet over. Zit er auteursrecht op? Op die ingrediëntenlijst in elk geval niet. Maar op de smaak? Ik kan me best voorstellen dat je iets kan creëren dat nog nooit iemand geproefd heeft als je heel erg creatief bent. Maar moet je die smaak dan niet kunnen omschrijven? Kruidenkaas met mayo, prei en peterselie? Maar dan weet je nog niet hoe ‘t smaakt. En hoe moet je dan weten of je inbreuk maakt? De rechter die inbreuk constateert en zijn vonnis schrijft, zal in elk geval moeten motiveren waarom de ene smaak teveel op de andere lijkt. “Ik proef het toch” lijkt geen optie. Hoe moet je daartegen dan hoger beroep instellen? “De rechter mankeert iets aan zijn smaakpapillen”?
Franse rechter: auteursrecht op parfum niet mogelijk
De twee concurrenten Levola (Heksenkaas) en Smilde (Witte Wievenkaas) hebben het er maar druk mee. Hun advocaten en de rechters ook. De kantonrechter zei in 2015: als jij het niet kan omschrijven, ga ik het niet proeven. Daar bleef het echter niet bij. Uiteraard stelde Levola hoger beroep in, met als belangrijkste argument dat de Hoge Raad in 2006 besloten heeft dat er auteursrecht op parfum kan zitten. De hogerberoeprechter zag echter dat de hoogste Franse rechter in 2013 auteursrecht op parfum afwees. Dat verschilde dus van wat de Hoge Raad vond in 2006. Aangezien alle EU-landen voor de vraag waarop auteursrecht kan rusten, moeten uitgaan van het EU-recht, besloot de hogerberoeprechter het EU-hof te vragen “hoe het nou zit”: is auteursrecht op smaak mogelijk?
Adviseur Europees hof: smaak niet objectief weer te geven
De adviseur van het Europese hof zegt nu: nee, smaak kan auteursrechtelijk niet beschermd zijn. Hij verwijst daarbij onder meer naar het standpunt van de Italiaanse regering, die van oordeel is dat je een bepaalde smaak niet objectief weer kan geven. Zit wat in. Een haringliefhebber zal iets jubelen over “zilte smaak, smelt op de tong”, geef mij een haring en ik mompel iets over “smaakt naar braaksel waar is de kliko”. En dan zit ik er niet eens zo ver naast: bij het kaken van een haring worden de spijsverteringsklieren doorgesneden. Je eet dus eigenlijk halfverteerde haring zoals die door moeder de meeuw vanuit haar maag aan haar jonkies wordt gevoerd. Maar ik dwaal af.
Gevolgen als advies wordt overgenomen
Intussen is het wachten of het Europese hof het advies overneemt. Dat zou in ieder geval wel duidelijkheid scheppen. Het zou daarnaast ook kunnen betekenen dat uiteindelijk voor parfum hetzelfde gaat gelden: geen auteursrecht.
Lees-verder-tips:
Jan Smolders, 6 augustus 2018
twitter: http://twitter.com/Jan_Smolders
linkedin: http://nl.linkedin.com/in/jansmolders