Werkgeversauteursrecht
Als u iets creatiefs heeft gemaakt dan voelt het als “is van mij”. Gaat er dan iemand anders mee aan de haal dan is de gedachte al snel “inbreuk op mijn auteursrecht”, zo blijkt steeds weer op ons gratis juridisch spreekuur. Gewoonlijk is dat ook zo. Er is echter een aantal uitzonderingen – waar u contractueel van af kunt wijken – waardoor het goed is om van te voren vast te leggen van wie het auteursrecht is en wat de ander met uw werk wel en niet mag doen. Zo is er werkgeversauteursrecht; als je taak als werknemer is om dingen te creëren en je werkgever heeft zeggenschap over de vorm, heeft je werkgever het auteursrecht.
Opdrachtgeversauteursrecht
Een tweede uitzondering betreft het uiterlijk van een nieuw en ‘origineel’ gebruiksvoorwerp. Dat kan geregistreerd worden als model. Als ontwerper geldt echter de opdrachtgever en niet de daadwerkelijke ontwerper!. Op een model kan naast modelrecht ook auteursrecht zitten. Het is logisch om modelrecht en auteursrecht in één hand te laten. Als bijvoorbeeld een gebruiksvoorwerp op bestelling is ontworpen, geldt deopdrachtgever als ontwerper van het model en heeft de opdrachtgever het auteursrecht. Lees bijvoorbeeld de uitspraak in een zaak tussen twee vuurkorfleveranciers waarvan de een de ander zou namaken. De “originele” vuurkorfleverancier die de vuurkorf door een externe designer had laten ontwikkelen, kon zich dus beroepen op het auteursrecht en niet de designer.
fictief makerschap
De derde uitzondering is het fictief makerschap van artikel 8 Auteurswet. Dat bepaalt dat, als de eerste publicatie van een werk door een rechtspersoon gebeurt “als van haar afkomstig” en uw naam als ‘creator’/natuurlijk persoon daarbij niet vermeldt wordt, die rechtspersoon geldt als de maker (tenzij die eerste publicatie al onrechtmatig was jegens u). Een fotograaf die productfoto’s had gemaakt en latere publicaties door de opdrachtgever wilde verbieden, kwam daar in een recente procedure ook achter: geen verbod!
Leg afspraken vast
Hoe dan ook, wie het auteursrecht heeft, vormt vaak voer voor rechtszaken, tot aan de Hoge Raad toe. Wilt u dat soort kostbare onzekerheden vermijden, zorg dan dat u een en ander afspreekt en vastlegt. Zelfs als u aan het regelen bent wat al wettelijk vastligt: “doppelt genäht hält besser”.
mr. Jan Smolders
Gepubliceerd juni 2015 op CreatiefZuid.nl.Dohmen Advocaten – Van idee tot product, wij spreken uw taal en kennen uw recht
